INVESTICIJE
Sertifikovane opštine i gradovi na investicionoj mapi Evrope
I ove godine Financial Times je objavio listu najboljih opština, gradova i regiona za ulaganje u Evropi 2016/17: u konkurenciji od 481 lokacije među top 10 investicionih destinacija u čak 10 različitih kategorija
u pogledu cjenovne efektivnosti, FDI strategije i ekonomskog potencijala, našlo se 9 lokalnih samouprava i 3 regiona iz Bosne i Hercegovine, Srbije, Hrvatske i Makedonije, zemalja članica regionalne BFC SEE mreže. Među njima 4 lokalne samouprave su aktuelni nosioci sertifikata o povoljnom poslovnom okruženju, dok su ostali ranije bili dio programa ili se u ovom momentu nalaze u procesu. Srbija se pojavljuje 9 puta u izvještaju, slijedi Makedonija sa 5, Bosna i Hercegovina sa 3 i Hrvatska sa 2 puta.
Priznanje Financial Times-a, kao najuticajnijih poslovnih novina na svijetu, znači da zalaganja opština da unaprijede poslovnu klimu i pruže što bolje uslove investitorima nisu prošla neprimjećena. Ujedno, pokazalo se da sertifikacija opština sa povoljnim poslovnim okruženjem u JIE omogućava opštinama da uporede lokalne uslove poslovanja sa drugim uspješnim sredinama u regionu i unaprede poslovnu klimu u skladu sa potrebama investitora. Investitorima koji žele da presele ili prošire svoje poslovanje u jugoistočnoj Evropi, BFC SEE služi kao standardizovan mehanizam za procjenu lokalnih uslova za poslovanje i ukazuje na to koje opštine u regionu imaju najpovoljniju klimu za investiranje.
Ovo priznanje je samo još jedna potvrda kvaliteta i značaja regionalnog BFC SEE Programa sertifikacije opština sa povoljnim poslovnim okruženjem u jugoistočnoj Evropi koji će kao međunarodno priznati standard od ove godine biti primjenjivan i u Crnoj Gori.
Rangiranje BFC opština i gradova 2012 – 2015
Koliki je doprinos BFC SEE programa govori i činjenica da se u izvještaju FDI magazina za 2012/2013 godinu našlo 5 gradova (Subotica, Vranje, Zaječar, Inđija, Sremska Mitrovica) i 1 region (Vojvodina) iz Srbije i samo jedan grad iz Hrvatske (Jastrebarsko).
U narednom izvještaju FDI magazina za 2014/2015 godinu Ivanec je takođe bio jedini rangirani hrvatski grad. Međutim, ono što je očigledno jeste da je u pomenutom izvještaju došlo do većeg prisustva gradova, opština i regiona iz zemalja koje su pristupile regionalnoj BFC SEE mreži. Naime, 2014/2015 prvi put su rangirani grad Skoplje i Ohrid-Struga region iz Makedonije i dva okruga (Bear Micro Region i Herzegovina) iz Bosne i Herzegovine, u kojima su između ostalih opštine Žepče, Teslić i Tešanj, aktuelni nosioci BFC SEE sertifikata. Iz Srbije su se u ovom izvještaju našla 4 grada (Vranje, Zaječar, Inđija, Sremska Mitrovica) i 1 region (Vojvodina).
Rangiranje BFC opština i gradova 2016 – 2017
U poslednjem FDI izveštaju za 2016/17 Ivanec i Jastrebarsko (Hrvatska) zauzeli su vodeća mjesta među mikro gradovima u pogledu FDI strategije, dok su gradovi Skoplje i Štip (Makedonija) rangirani u nekoliko kategorija, a ono što svakako treba istaći jesu njihove vodeće pozicije u pogledu cjenovne efektivnosti. Grad Prijedor je prvi grad iz Bosne i Hercegovine koji je rangiran u izvještaju FDI magazina i to u dvije kategorije. Predstavnici Srbije među gradovima (Sombor, Vranje, Zaječar, Sremska Mitrovica) rangirani su u tri, dok su dva regiona (Vojvodina i Sremski okrug) rangirana u čak četiri kategorije, uz podatak da od sedam lokalnih samouprava koje čine Sremski okrug, njih četiri (Ruma, Stara Pazova, Sremska Mitrovica, Inđija) posjeduje BFC SEE sertifikat ili su ranije bili sertifikovani, dok ostali (Šid, Irig, Pećinci) u ovom momentu imaju status kandidata za priključivanje procesu.
Na regionalnom nivou, najbolji rezultat i napredak u pogledu učešća i rangiranja BFC SEE gradova, opština i regiona zemalja članica BFC SEE mreže ostvaren je u kategorijama „Top 10 Micro European cities – Cost Effectiveness“ i „Top 10 Micro European cities – FDI Strategy“ gdje je čak 7 gradova i opština iz BFC SEE regiona zauzelo nekoliko pozicija, od kojih Štip (Makedonija) i Ivanec (Hrvatska) prve pozicije.
Iz Slovenije je jedino Ljubljana rangirana u okviru kategorije glavnih gradova budućnosti, dok se sa druge strane, nijedan grad ni opština iz Crne Gore nisu našli ni u jednoj od kategorija FDI magazina. Međutim, imajući u vidu činjenicu da Crna Gora od ove godine pristupa regionalnoj BFC SEE mreži, svakako će biti zanimljivo ispratiti rezultate narednih FDI izvještaja u pogledu rangiranja crnogorskih gradova, opština i regiona.
Što se ostalih glavnih gradova zemalja članica BFC SEE mreže tiče, Zagreb, Sarajevo i Beograd rangirani su u nekoliko kategorija, tako npr. Zagreb (Hrvatska) zauzima 9. mjesto u kategoriji „Top 10 Southern European cities of the future“ i 4. mjesto u kategoriji „Top 10 Large European cities of the future – Human capital and lifestyle“, Beograd (Srbija) se nalazi na 8. mjestu u kategoriji „Top 10 Large European cities of the future – Cost effectiveness“, dok je Sarajevo (Bosna i Hercegovina) na 6. mjestu u kategoriji „Top 10 mid-sized European cities of the future – Cost effectiveness“.
Zaključak
Jedan od zaključaka koji se može izvesti u odnosu na izveštaj za 2012/2013 je da je došlo do većeg učešća gradova i opština BFC SEE programa u pogledu njihovog rangiranja u posljednjem izvještaju FDI magazina. S tim u vezi treba istaći činjenicu da je uz podršku Nemačke organizacije za međunarodnu saradnju (GIZ ORF) – Otvorenog fonda za modernizaciju opštinskih usluga u jugoistočnoj Evropi, program sertifikacije 2011. godine izrastao u regionalnu inicijativu i počeo da se primjenjuje u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini, Srbiji i Makedoniji, što govori u prilog tome da BFC SEE program pomaže u boljem pozicioniranju čitavog regiona i samih gradova na investicionoj mapi Evrope. Primjera radi, treba istaći Ivanec koji se sa prošlogodišnje 9. pozicije probio na 1. mjesto na listi mikro gradova Evrope što se tiče FDI strategije, Štip koji je takođe 1. na drugoj listi koja se tiče cjenovne efektivnosti i svakako Prijedor kao prvog grada iz Bosne i Hercegovine koji se našao u pomenute dvije kategorije. Svakako treba pomenuti i podatak koji se tiče metodologije gdje je u posljednjem izvještaju FDI magazina istraživanje je obuhvatilo znatno veći broj lokacija u odnosu na prethodne godine. Primjera radi 2012/2013 godine u izveštaju je obuhvaćeno 363 lokacije, dok je 2016/2017 u konkurenciji bilo 481 lokacija, što samo ukazuje na sve veću zainteresovanost evropskih gradova i opština da se što bolje pozicioniraju u odnosu na svoje konkurente.
Izvor: Privredna komora RS
Izgradnja nove bolnice u Trebinju je završena, opremljena je najsavremenijom i najkvalitetnijom opremom, a u toku je priprema dokumentacije kako bi počela sa radom, izjavio je Srni direktor Bolnice Trebinje Nedeljko Lambeta.
Lambeta je rekao da je potrebno da se dobije upotrebna dozvola i preda zahtjev za početak rada, a nada se da će to biti završeno u januaru.
– Bolnica će imati 281 ležaj, šest operacionih sala, angio-salu koju dosad Hercegovina nije imala, najsavremeniju dijagnostiku, tako da više neće biti potrebe da se odlazi za usluge magnentne rezonace u druge zdravstvene centre – naglasio je Lambeta.
On je izjavio da je u završnoj fazi obnova Odjeljenja neurologije koje je oštećeno u nedavnom požaru.
Prema njegovim riječima, u toku je krečenje, a prije toga su promijenjeni otvori na prostoriji koja je izgorjela, kao i unutrašnja vrata.
– Očekujem da će se u toku ove sedmice kompletno osoblje i pacijenti vratiti na Odjeljenje neurologije – rekao je Lambeta.
Otvoreni specijalizovani alternativni investicioni fond za ulaganje u potraživanja po datim zajmovima, poznat pod imenom MS Loans, kojim upravlja Društvo za upravljanje investicionim fondovima Management Solutions d.o.o. Banja Luka, ovih dana bilježi prvu godišnjicu uspješnog poslovanja.
Fond, prvi takve vrste u Bosni i Hercegovini, specijalizovan je za finansiranje mikro, malih i srednjih preduzeća, kao i preduzetnika.
Već u prvoj godini postojanja MS Loans je nadmašio tržišna očekivanja.
Imovina Fonda povećana je za impresivnih 270 odsto, a ostvareni prinos iznosi oko 12 odsto, čime je opravdano povjerenje koje su mu ukazali investitori.
Ono što izdvaja MS Loans na domaćem tržištu jeste činjenica da je okupio domaća fizička i pravna lica koja su prepoznala potencijal domaćeg preduzetništva i odlučila da svoj kapital ulože upravo u njegov razvoj.
Na taj način, investitori ostvaruju konkretne finansijske koristi, ali istovremeno daju značajan doprinos rastu realnog sektora u zemlji.
U vremenu kada tradicionalni oblici štednje nude sve skromnije prinose, ovaj Fond se nameće kao moderna alternativa svima koji žele da njihov novac radi za njih, i da pritom podrže razvoj domaće privrede.
Upravo sada je prilika da postanete profesionalni investitor – iskoristite mogućnost da budete među prvima koji putem ovog savremenog modela ulaganja kreiraju vlastitu investicionu budućnost.
Kako ističu iz Društva za upravljanje investicionim fondovima Management Solutions, cilj je da se nastavi sa odgovornim vođenjem Fonda i daljim jačanjem povjerenja investitora.
„Zahvaljujemo se svim ulagačima na ukazanom povjerenju i nastavljamo raditi na očuvanju stabilnosti i ispunjavanju svih ciljeva Fonda“, poručuju iz Management Solutions-a. PR
Ulaganje u investicione fondove postalo je popularan način štednje i ostvarivanja prinosa za mnoge ulagače. Međutim, kao i svako ulaganje, i ono nosi određeni nivo rizika, naročito kada su u pitanju fondovi koji ulažu u akcije svjetskih kompanija.
U posljednje vrijeme svjedočimo padu vrijednosti na svjetskim berzama, što se direktno odrazilo i na vrijednost udjela u fondovima koji ulažu u akcije. Investitori koji su svoj novac uložili u ove fondove mogu trenutno vidjeti negativne prinose, što često izaziva zabrinutost i razmišljanje o povlačenju sredstava. Ipak, važno je razumjeti da su ovakve situacije sastavni dio tržišnih ciklusa.
Za razliku od fondova koji ulažu u akcije, obveznički fondovi ili alternativni fondovi, poput onih koji se bave davanjem zajmova nisu značajno pogođeni trenutnim tržišnim kretanjima. Njihovi prinosi su stabilniji jer se zasnivaju na prihodima od kamata i otplata zajmova, što ih čini manje volatilnim u ovakvim situacijama.
Šta učiniti kada tržište pada?
U ovakvim trenucima, najvažnije je ostati pribran i ne donositi ishitrene odluke. Tržišta imaju prirodan tok – nakon pada uglavnom slijedi oporavak, a istorija je više puta pokazala da su strpljivi investitori na kraju često nagrađeni.
Jedan od načina za ublažavanje rizika jeste diverzifikacija – odnosno raspodjela sredstava na više vrsta fondova, uključujući akcijske, obvezničke, mješovite i alternativne fondove. Na taj način se smanjuje zavisnost od jednog tržišta ili sektora, a portfelj postaje otporniji na negativne oscilacije.
Zaključak
Pad tržišta, iako može djelovati zabrinjavajuće, prirodan je dio investicionog procesa. Ulaganje treba posmatrati kao dugoročan cilj, a ne kao sredstvo za brzu zaradu. Ključ uspjeha leži u diverzifikaciji i strpljenju – dvije najvažnije strategije koje pomažu investitorima da izdrže turbulentna vremena i ostvare pozitivne rezultate na duže staze.
Završena izgradnja nove bolnice u Trebinju
Kvadrat za generaciju Z: Kako će mladi kupci promijeniti tržište u sledećih 10 godina?
Trebinje: Počela prodaja stanova u luksuznom stambeno-poslovnom objektu „Kompas“
-
NEKRETNINE4 meseca prijeTrebinje: Počela prodaja stanova u luksuznom stambeno-poslovnom objektu „Kompas“
-
NOVOSTI1 godina prijeUčesnici Visa olimpijskog triatlona prikupili 26.500 KM za Specijalnu Olimpijadu u Bosni i Hercegovini
-
NEKRETNINE8 meseci prijeInflacija već progutala povrat PDV-a na prvu nekretninu
-
INVESTICIJE1 godina prijeNapreduje gradnja bolnice u Trebinju – završetak krajem sljedeće godine
-
NEKRETNINE1 godina prijeJedinstvena prilika za jedinstven poslovni prostor na Zlatiboru!
-
INVESTICIJE1 godina prijeEksproprijacija zemljišta za aerodrom u Trebinju biće završena 2025. godine
-
TEHNOLOGIJA1 godina prijeUniverzitetu u Banjaluci predata projektna dokumentacija za izgradnju Naučno-tehnološkog parka
-
FINANSIJE1 godina prijeFirmama MMSCODE i Core 3,7 mil KM za održavanje IZIS-a