TEHNOLOGIJA
Koja čet aplikacija je najbolja za vas?
Zbog čega se digla velika buka oko aplikacija za razgovore i video-pozive? Podaci su, kako se kaže, nafta novog doba.
Naravno, podaci su najveća vrijednost mnogih kompanija, koje zapravo moderiraju ponudu i upravljaju svojim poslovima. Tako je i u ovom slučaju – podaci su ti koji su izazvali do sada neviđene migracije korisnika s jedne aplikacije za dopisivanje, na neku drugu, prenosi b92.
Dobro je znati da kompanija Facebook u svom vlasništvu, osim istoimene društvene mreže i Instagrama, ima i WhatsApp, aplikaciju za ćaskanje. Ono što Facebook želi, jeste da objedini sve te podatke koje korisnici daju koristeći te aplikacije.
U namjeri da sve svoje platforme dodatno povežu, odlučili su da se odreknu svih onih koji na to ne pristanu. Tako su zapravo korisnicima WhatsAppa saopštili da, ukoliko ne žele da pristanu na nove uslove, mogu da se „pozdrave“ sa aplikacijom.
Upravo je taj ultimatum dodatno razbjesnio korisnike, pa je zato i usledio masovni egzodus sa WhatsAppa na alternativne čet aplikacije poput Signala i Telegrama.
Građani članica EU i Velike Britanije, zahvaljujući EU regulativi, delom su za sada ipak pošteđeni te komplikacije i, kako je saopšteno, njihovi podaci sa WhatsAppa neće se integrisati u Facebook, mada će i oni morati da pristanu na nove uslove i ažuriranja.
Facebook objedinjavanje podataka objašnjava boljim korisničkim iskustvom. Naime, time bi „poboljšao“ personalizovanu ponudu oglasa koja se već događa. Ako koristite Facebook, već ste navikli da vam iskaču oglasi koji su povezani sa vašim pretraživanjima i interesima koje ste iskazali klikovima na toj platformi.
Osim ovoga, ako nešto kupite koristeći Facebook, prodavac bi mogao da vas nađe i na WhatsApp aplikaciji. Razgovori ostaju enkriptovani, što znači da sadržaj ne bi upao u kategoriju prikupljanja podataka, ali svakako bi se znalo sa kim i koliko dugo pričate.
Istina, većina tih podataka i nije nepoznata, ali ovako bi vašim pristankom bila i dodatno eksploatisana. Mnogi nemaju ništa protiv činjenice da se platforme poput Facebooka na neki način sve više „brinu“ o njima, drugi pak zaziru od bilo kojeg oblika dijeljenja ličnih podataka.
Evropljani su, prema svim istraživanjima, najosetljiviji kad je reč o privatnosti. Koja je alternativa? Ilon Musk predložio je Signal, a mnogi su odabrali i Telegram.
Signal je, na primjer, „open source“, što znači da svi mogu da vide kod i način funkcionisanja i samim tim da ukažu na potencijalnu ranjivost sistema, a dodatno i neprofitne organizacije.
Telegram je, ističu stručnjaci, manje siguran, jer svoju enkripciju razvija sam, te su se u tome pokazali i određeni propusti, iako je i dalje sigurniji od WhatsAppa jer ne deli podatke sa Facebookom. Enkriptuje razgovore u delu „tajnih razgovora“, dok je Signalu ta enkripcija osnovno podešavanje.
Podjsetimo, kada su 7. januara najavljene promene politike privatnosti, Telegram je preuzelo gotovo 1,7 miliona korisnika, a Signal 1,2 miliona. Istovremeno je, do tada dominantni WhatsApp, imao samo 1,3 miliona preuzimanja.
Rakuten Viber, takođe čet aplikacija, odmah nakon objave novih uslova WhatsAppa, ponudio se kao alternativni izbor, kritikujući ovu promenu pravila privatnosti.
Da sumiramo – ako želite bolje korisničko iskustvo i jednostavnije dijeljenje linkova i ostalih podataka, a pri tom vas ne zabrinjava privatnost niti ko sve ima vaš broj telefona, nemate nikakve brige oko WhatsAppa.
S druge strane, ako želite da budete što više nevidljivi na mrežama, odaberite neku alternativnu čet aplikaciju. Potpuna je privatnost nemoguća, ali vidljivost se donekle može kontrolisati.
TEHNOLOGIJA
Univerzitetu u Banjaluci predata projektna dokumentacija za izgradnju Naučno-tehnološkog parka
Projekat koji je najavljen još sredinom prošle godine i čija je gradnja bila najavljena za proljeće ove, konačno je počeo i da se realizuje, istina sa procjenom troškova koji su od juna 2023. godine malo i porasli. Naime, juče je, kako prenosi RTRS, predstavnicima Univerziteta u Banjaluci i Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj i visoko obrazovanje predata projektna dokumentacija za izgradnju i opremanje Naučno-tehnološkog parka Republike Srpske koji će biti izgrađen u kampusu Univerziteta u Banjaluci.
Kako je u julu 2023. saopšteno, izgradnja ovog objekta bi trebalo da košta više od 10 mil EUR, potom je u septembru iste godine okvirna vrijednost procijenjena na 15 mil EUR, a juče je, sudeći po ovoj vijesti RTRS-a, rečeno da je ukupna vrijednost investicije oko 19 mil EUR.
Podsjećamo, rektor Univerziteta u Banjaluci prof. dr Radoslav Gajanin i ministar za naučno-tehnološki razvoj Republike Srpske Željko Budimir prošle godine su, 13. septembra, potpisali ugovor o osnivanju Naučno-tehnološkog parka (NTP) Republike Srpske. Kako je tada navedeno, riječ je o prvom naučno-tehnološkom parku u Republici Srpskoj, čiji su osnivači Vlada RS i Univerzitet u Banjaluci, a za njegovog direktora imenovan je Nikola Dragović.
Vlada Republike Srpske, kako je tada saopšteno, obezbijedila je sredstva za prvi period rada, a za početak, kancelarije NTP-a biće u novom objektu Arhitektonsko-građevinsko-geodetskog fakulteta i Šumarskog fakulteta, u krugu Univerzitetskog grada. Inače, lokacija je u neposrednoj blizini budućeg objekta NTP, za koji je izrada projektno-tehničke dokumentacije tada bila u toku. Tada je i rečeno da se na proljeće 2024. godine planira polaganje kamena temeljca za izgradnju ovog objekta ukupne površine 7,5 hiljada kvadratnih metara, sa planiranim rokom od 24 mjeseca, a tada je procijenjeno da će okvirna vrijednost objekta, sa neophodnom opremom i laboratorijom, iznositi 15 mil EUR.
eKapija je ranije pisala da je Saudijski fond za razvoj odobrio sredstva za dva projekta u Srpskoj – jedan je izgradnja Studentskog centra u Foči, a drugi izgradnja Naučno-tehnološkog parka u Banjaluci.
Što se tiče projektne dokumentacije koja je juče predata predstavnicima Univerziteta i Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj, ona je, kako je prenio RTRS, finansirana kroz Italijanski fond za inovativne projekte, preko Razvojne banke Savjeta Evrope.
Inače, nadležni kažu da će budući Naučno-tehnološki park biti centralno mjesto gdje se rađaju inovativne ideje i tehnološki napredak Srpske.
– Siguran sam da će izgradnjom NTP imati ogromnu korist prije svega UNIBL i studenti UNIBL, odnosno naši nastavnici i saradnici kroz angažman u kompanijama koje budu smještene u NTP – istakao je Radoslav Gajanin, rektor Univerziteta u Banjaluci, prenosi RTRS.
Nikola Dragović, direktor Naučno-tehnološkog parka Republike Srpske, najavio je, kako navodi RTRS, još neke novine.
– Јedan od prvih programa koji će NTP uskoro početi sprovoditi jeste program kampa za koji intenzivno traje kampanja jedinstveni startap program za mlade od 18 do 35 godina – rekao je Dragović.
Vlada Srpske je prošle godine usvojila informaciju o osnivanju prvog NTP u Srpskoj čiji je cilj ubrzan tehnološki razvoj.
– Za razvoj preduzetništva i inovativnosti kod mladih ljudi, to je cilj ovog projekta – poručio je Zoran Bjelajac, pomoćnik ministra za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje Republike Srpske.
NOVOSTI
Platforma Ananas stigla i u BiH
Kompanija Ananas stigla je i na bosanskohercegovačko tržište sa svojom online prodajnom platformom.
– Proteklih mjeseci smo dokazali da živimo svoju priču, teško a jako! Danas smo završili vrlo važan korak i otvorili dva nova tržišta! Ananas sada posluje i u Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini – objavio je Ananas E-commerce na svom LinkedIn profilu.
„Regionalni Amazon“, kako su ga mediji prozvali, sjedište je najprije osnovao u Sarajevu, gdje je registrovana firma Ananas doo, a 7. juna je osnovana i podružnica u Banjaluci, sa sjedištem u Bulevaru Stepe Stepanovića br. 171 E.
Direktor preduzeća, ujedno i banjalučke podružnice, jeste Erol Ferović.
Direktni osnivač sarajevskog društva je Ananas E-Commerce Beograd. Vlasnik platforme Ananas je Delta holding, a kako je ranije saopšteno iz kompanije, platforma je u prošloj godini otvorila svoje kancelarije i u Sjevernoj Makedoniji.
Ananas je, inače, u prošloj godini zabilježio izuzetno veliki rast, potvrđujući da bude regionalni lider u domenu online trgovine. Na 94% poštanskih brojeva isporučeno je dva ili više Ananas paketa, a broj partnera porastao je više od tri i po puta u odnosu na 2022. godinu.
– Cilj je da u 2024. godini broj trgovaca poraste na preko 2.000, i da ukupan promet preko sajta bude preko 70 mil EUR – saopšteno je na konferenciji u januaru.
NOVOSTI
Kinezima najveći IKT projekat u istoriji Srpske – Posao vrijedan 57 mil KM
Nakon što je portal Capital otkrio da je Vlada Republike Srpske sa kineskom kompanijom ELINC u tajnosti potpisala 57 mil KM vrijedan ugovor za nabavku softvera za digitalnu zaštitu, stigla je i potvrda iz Agencije za informaciono-komunikacione tehnologije Republike Srpske.
Oni su naveli da su u proteklih godinu dana izvršili detaljnu analizu stanja informacione bezbjednosti u javnoj upravi i kritičnim infrastrukturama, izradili smjernice razvoja informacione bezbjednosti i izvršili projektovanje novog nacionalnog sistema zaštite.
Navode da on po obimu, resursima i složenosti predstavlja najveći IKT projekat u Srpskoj.
– Projekat je samoodrživ i ima za cilj punu zaštitu sajber prostora Republike Srpske – istakli su iz Agencije.
U skladu sa predviđenom dinamikom, iz Agencije su naglasili da se do kraja avgusta očekuje početak implementacije projekta.
– Implementacija je predviđena u dvije paralelne faze. Omogućava potpunu integraciju državnih organa, akademskog i privatnog sektora u upravljanju incidentima. Funkcije zaštite u odnosu na korisnike se ogledaju u zaštiti tri grupe korisnika: javne uprave i kritičnih infrastruktura, zaštiti djece i zaštiti mikro, malih i srednjih preduzeća – istaknuto je u saopštenju.
Iz Agencije su istakli da će sistem štititi javnu upravu i kritične infrastrukture koje čini 780 institucija republičkog nivoa.
– Za partnera je, u skladu sa smjernicama Vlade za upravljanje krizom lanaca snabdijevanja i politički motivisanih ne-UN sankcija, izabrana kompanija ELINC, specijalizovani proizvođač opreme iz domena nacionalnih sistema informacione bezbjednosti – navedeno je u saopštenju.
Capital podsjeća da je ugovor sa Kinezima potpisan početkom juna ove godine, a nakon toga je na njega stavljena oznaka tajnosti, da bi se od javnosti sakrilo još jedno trošenje desetina miliona maraka na softver, kao i njegova namjena.
Planirano je da se ovaj softver implementira u sve institucije u Srpskoj na rok od deset godina, a ELINC je, kako piše Capital, posao dobio na osnovu prethodnog dogovora iza zatvorenih vrata, bez tendera.
-
NEKRETNINE8 meseci prije
Počela izgradnja novog stambenog objekta „Bregovi“ u Trebinju
-
TELEKOMUNIKACIJE1 godina prije
Novi pad dionica Mtela, vrijednost kompanije dugo nije bila niža
-
NOVOSTI3 meseca prije
Učesnici Visa olimpijskog triatlona prikupili 26.500 KM za Specijalnu Olimpijadu u Bosni i Hercegovini
-
FINANSIJE11 meseci prije
Vlada RS donijela odluku: Minimalac će biti 900 KM
-
INVESTICIJE1 godina prije
Castellina Srpska preuzela 29,9 posto akcija Napretka
-
NOVOSTI1 godina prije
Prag za PDV se diže na 100.000 KM, neophodan zahtjev za izlazak iz sistema
-
POLJOPRIVREDA1 godina prije
Proizvođači digli ruke, mnogi zbog malina i na sudu
-
FINANSIJE12 meseci prije
Mtel izašao iz vlasništva svoje firme u BiH, sprema se ulazak Britanaca