TEHNOLOGIJA
Kakva nas budućnost očekuje uz 5G?
Peta generacija mobilne mreže (5G) u ovom momentu je u svetu sigurno najzastupljenija tema u oblasti tehnologije, kao i među stručnjacima iz ovog polja. Zbog toga se postavlja pitanje – kakvu budućnost nam ovaj izum donosi?
Dosta se priča o brzini protoka informacija i prenosa signala, koja je kod 5G konekcije čak 20 puta veća od trenutno najnaprednije 4G mreže. Samsung je u septembru ovo i demonstrirao, na trkačkoj stazi Korea International Circuit, testirajući brzinu i stabilnost protoka informacija dok se trkački automobil kretao brzinom od 210 km na čas. Oprema je pokazivala stabilne performanse Samsung 5G uređaja, zbog čega je u realnom vremenu omogućen live video streaming iz različitih uglova i pozicija tokom trke.
Međutim, 5G pruža mnogo više od brzog strimovanja muzike ili video sadržaja – to su samo dodatne pogodnosti koje će pozitivno uticati na našu svakodnevicu. Svakako, očekivanja od ove mreže su mnogo veća, gotovo nestvarna. 5G će istinski promeniti svet kakvim ga poznajemo, više od bilo koje prethodne generacije mobilnih mreža. U tome je njena PRAVA moć.
Mnogi mobilni operatori širom svijeta prepoznali su ovaj neverovatni potencijal, pa se očekuje da će do kraja ove godine njih 25 lansirati 5G mrežu, dok će im se tokom 2020. pridružiti i dodatnih 26. Šira javnost će, siguran sam, svoj prvi dodir sa ovom mrežom ostvariti kroz telefone.
Kada govorimo o prednostima mobilne mreže pete generacije, ona će pre svega drastično poboljšati responzivnost i prilagodljivost svih tehnologija, kao i međusobnu povezanost uređaja, dovodeći je do perfekcije. Jednostavnije rečeno, neće nam više biti potrebni kablovi, sateliti ili telefonske žice da bismo imali internet u svojim domovima – konekcija će se prenositi bežičnim putem.
Pored toga, sve više se priča o pametnim domovima, pa čak i čitavim gradovima koji će biti bezbjedniji, efikasniji i praktičniji zahvaljujući 5G mreži. Milioni uređaja u okviru domova, zgrada, kompleksa i urbane infrastrukture moći će da rade u međusobnoj koordinaciji i sinhronizaciji, kreirajući ekosistem pametnih gradova budućnosti.
Kad pričamo o bezbijednosti, 5G era je i era autonomnih vozila koja će moći u realnom vremenu da komuniciraju sa drugim učesnicima u saobraćaju, primaju i šalju informacije o stanju na putevima, blizini drugih vozila i njihovoj brzini. Ukoliko automobil ispred vas naglo zakoči, vi ćete o tome biti odmah obavešteni, kako biste i sami usporili i samim tim izbegli sudar. Jasno vam je da to može biti rješenje koje će spašavati hiljade ljudskih života.
Mogućnosti 5G mreže posebno će se odraziti i na kreativnu industriju, u sferama umjetnosti, mode i dizajna. Iako je već sada veliki dio kreativnih procesa „prebačen” u digitalni prostor, možemo očekivati da će 5G mreža potpuno izbrisati granice između virtuelnog i stvarnog. Zamislite – uskoro ćemo moći da svaku ideju i dizajn mijenjamo direktno na ekranu, rukama, bez dodatnih alata, zahvaljujući inovacijama u oblasti interaktivnih displeja, savitljivih ekrana i AR ogledala. Digitalna revolucija zahvatiće i gejming industriju, pa će igranje vaših omiljenih video igrica u najvišoj rezoluciji, u VR i AR formatu i sve to dok ste u pokretu, postati uobičajena stvar.
Ukoliko nam 5G mobilna mreža trenutno i deluje strano, to je zato što još uvek nismo sagledali njene realne granice. U godinama koje dolaze, uživaćemo u otkrivanju onoga što nas čeka, a to je zasigurno era pametnih domova i autonomnih vozila, koji neće funkcionisati bez 5G konekcije.
TEHNOLOGIJA
Univerzitetu u Banjaluci predata projektna dokumentacija za izgradnju Naučno-tehnološkog parka
Projekat koji je najavljen još sredinom prošle godine i čija je gradnja bila najavljena za proljeće ove, konačno je počeo i da se realizuje, istina sa procjenom troškova koji su od juna 2023. godine malo i porasli. Naime, juče je, kako prenosi RTRS, predstavnicima Univerziteta u Banjaluci i Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj i visoko obrazovanje predata projektna dokumentacija za izgradnju i opremanje Naučno-tehnološkog parka Republike Srpske koji će biti izgrađen u kampusu Univerziteta u Banjaluci.
Kako je u julu 2023. saopšteno, izgradnja ovog objekta bi trebalo da košta više od 10 mil EUR, potom je u septembru iste godine okvirna vrijednost procijenjena na 15 mil EUR, a juče je, sudeći po ovoj vijesti RTRS-a, rečeno da je ukupna vrijednost investicije oko 19 mil EUR.
Podsjećamo, rektor Univerziteta u Banjaluci prof. dr Radoslav Gajanin i ministar za naučno-tehnološki razvoj Republike Srpske Željko Budimir prošle godine su, 13. septembra, potpisali ugovor o osnivanju Naučno-tehnološkog parka (NTP) Republike Srpske. Kako je tada navedeno, riječ je o prvom naučno-tehnološkom parku u Republici Srpskoj, čiji su osnivači Vlada RS i Univerzitet u Banjaluci, a za njegovog direktora imenovan je Nikola Dragović.
Vlada Republike Srpske, kako je tada saopšteno, obezbijedila je sredstva za prvi period rada, a za početak, kancelarije NTP-a biće u novom objektu Arhitektonsko-građevinsko-geodetskog fakulteta i Šumarskog fakulteta, u krugu Univerzitetskog grada. Inače, lokacija je u neposrednoj blizini budućeg objekta NTP, za koji je izrada projektno-tehničke dokumentacije tada bila u toku. Tada je i rečeno da se na proljeće 2024. godine planira polaganje kamena temeljca za izgradnju ovog objekta ukupne površine 7,5 hiljada kvadratnih metara, sa planiranim rokom od 24 mjeseca, a tada je procijenjeno da će okvirna vrijednost objekta, sa neophodnom opremom i laboratorijom, iznositi 15 mil EUR.
eKapija je ranije pisala da je Saudijski fond za razvoj odobrio sredstva za dva projekta u Srpskoj – jedan je izgradnja Studentskog centra u Foči, a drugi izgradnja Naučno-tehnološkog parka u Banjaluci.
Što se tiče projektne dokumentacije koja je juče predata predstavnicima Univerziteta i Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj, ona je, kako je prenio RTRS, finansirana kroz Italijanski fond za inovativne projekte, preko Razvojne banke Savjeta Evrope.
Inače, nadležni kažu da će budući Naučno-tehnološki park biti centralno mjesto gdje se rađaju inovativne ideje i tehnološki napredak Srpske.
– Siguran sam da će izgradnjom NTP imati ogromnu korist prije svega UNIBL i studenti UNIBL, odnosno naši nastavnici i saradnici kroz angažman u kompanijama koje budu smještene u NTP – istakao je Radoslav Gajanin, rektor Univerziteta u Banjaluci, prenosi RTRS.
Nikola Dragović, direktor Naučno-tehnološkog parka Republike Srpske, najavio je, kako navodi RTRS, još neke novine.
– Јedan od prvih programa koji će NTP uskoro početi sprovoditi jeste program kampa za koji intenzivno traje kampanja jedinstveni startap program za mlade od 18 do 35 godina – rekao je Dragović.
Vlada Srpske je prošle godine usvojila informaciju o osnivanju prvog NTP u Srpskoj čiji je cilj ubrzan tehnološki razvoj.
– Za razvoj preduzetništva i inovativnosti kod mladih ljudi, to je cilj ovog projekta – poručio je Zoran Bjelajac, pomoćnik ministra za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje Republike Srpske.
NOVOSTI
Platforma Ananas stigla i u BiH
Kompanija Ananas stigla je i na bosanskohercegovačko tržište sa svojom online prodajnom platformom.
– Proteklih mjeseci smo dokazali da živimo svoju priču, teško a jako! Danas smo završili vrlo važan korak i otvorili dva nova tržišta! Ananas sada posluje i u Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini – objavio je Ananas E-commerce na svom LinkedIn profilu.
„Regionalni Amazon“, kako su ga mediji prozvali, sjedište je najprije osnovao u Sarajevu, gdje je registrovana firma Ananas doo, a 7. juna je osnovana i podružnica u Banjaluci, sa sjedištem u Bulevaru Stepe Stepanovića br. 171 E.
Direktor preduzeća, ujedno i banjalučke podružnice, jeste Erol Ferović.
Direktni osnivač sarajevskog društva je Ananas E-Commerce Beograd. Vlasnik platforme Ananas je Delta holding, a kako je ranije saopšteno iz kompanije, platforma je u prošloj godini otvorila svoje kancelarije i u Sjevernoj Makedoniji.
Ananas je, inače, u prošloj godini zabilježio izuzetno veliki rast, potvrđujući da bude regionalni lider u domenu online trgovine. Na 94% poštanskih brojeva isporučeno je dva ili više Ananas paketa, a broj partnera porastao je više od tri i po puta u odnosu na 2022. godinu.
– Cilj je da u 2024. godini broj trgovaca poraste na preko 2.000, i da ukupan promet preko sajta bude preko 70 mil EUR – saopšteno je na konferenciji u januaru.
NOVOSTI
Kinezima najveći IKT projekat u istoriji Srpske – Posao vrijedan 57 mil KM
Nakon što je portal Capital otkrio da je Vlada Republike Srpske sa kineskom kompanijom ELINC u tajnosti potpisala 57 mil KM vrijedan ugovor za nabavku softvera za digitalnu zaštitu, stigla je i potvrda iz Agencije za informaciono-komunikacione tehnologije Republike Srpske.
Oni su naveli da su u proteklih godinu dana izvršili detaljnu analizu stanja informacione bezbjednosti u javnoj upravi i kritičnim infrastrukturama, izradili smjernice razvoja informacione bezbjednosti i izvršili projektovanje novog nacionalnog sistema zaštite.
Navode da on po obimu, resursima i složenosti predstavlja najveći IKT projekat u Srpskoj.
– Projekat je samoodrživ i ima za cilj punu zaštitu sajber prostora Republike Srpske – istakli su iz Agencije.
U skladu sa predviđenom dinamikom, iz Agencije su naglasili da se do kraja avgusta očekuje početak implementacije projekta.
– Implementacija je predviđena u dvije paralelne faze. Omogućava potpunu integraciju državnih organa, akademskog i privatnog sektora u upravljanju incidentima. Funkcije zaštite u odnosu na korisnike se ogledaju u zaštiti tri grupe korisnika: javne uprave i kritičnih infrastruktura, zaštiti djece i zaštiti mikro, malih i srednjih preduzeća – istaknuto je u saopštenju.
Iz Agencije su istakli da će sistem štititi javnu upravu i kritične infrastrukture koje čini 780 institucija republičkog nivoa.
– Za partnera je, u skladu sa smjernicama Vlade za upravljanje krizom lanaca snabdijevanja i politički motivisanih ne-UN sankcija, izabrana kompanija ELINC, specijalizovani proizvođač opreme iz domena nacionalnih sistema informacione bezbjednosti – navedeno je u saopštenju.
Capital podsjeća da je ugovor sa Kinezima potpisan početkom juna ove godine, a nakon toga je na njega stavljena oznaka tajnosti, da bi se od javnosti sakrilo još jedno trošenje desetina miliona maraka na softver, kao i njegova namjena.
Planirano je da se ovaj softver implementira u sve institucije u Srpskoj na rok od deset godina, a ELINC je, kako piše Capital, posao dobio na osnovu prethodnog dogovora iza zatvorenih vrata, bez tendera.
-
NEKRETNINE8 meseci prije
Počela izgradnja novog stambenog objekta „Bregovi“ u Trebinju
-
TELEKOMUNIKACIJE1 godina prije
Novi pad dionica Mtela, vrijednost kompanije dugo nije bila niža
-
NOVOSTI3 meseca prije
Učesnici Visa olimpijskog triatlona prikupili 26.500 KM za Specijalnu Olimpijadu u Bosni i Hercegovini
-
FINANSIJE11 meseci prije
Vlada RS donijela odluku: Minimalac će biti 900 KM
-
INVESTICIJE1 godina prije
Castellina Srpska preuzela 29,9 posto akcija Napretka
-
NOVOSTI1 godina prije
Prag za PDV se diže na 100.000 KM, neophodan zahtjev za izlazak iz sistema
-
POLJOPRIVREDA1 godina prije
Proizvođači digli ruke, mnogi zbog malina i na sudu
-
FINANSIJE11 meseci prije
Mtel izašao iz vlasništva svoje firme u BiH, sprema se ulazak Britanaca