PRIVREDA
Plata iznad prosjeka u 13 gradova i opština
Banjaluka – Na kom stepenu je razvoj Republike Srpske najbolje govori činjenica da svega 16 lokalnih zajednica, od ukupno 64, ima plate iznad prosjeka, dok je razlika između najniže i najviše plate po opštinama čak 673 maraka.
Prosječna neto zarada u prošloj godini u Srpskoj je iznosila 831 maraka, a manje plate od republičkog nivoa primali su radnici u čak 48 lokalnih zajednica.
Rekorderi po najvećim platama lani su bili radnici u Ugljeviku, Stanarima i Gacku, na čije je račune lijegalo više od hiljadu maraka.
Plate iznad republičkog prosjeka dobijali su i zaposleni u Banjaluci, Brodu, Višegradu, Zvorniku, Istočnom Drvaru, Istočnom Mostaru, Istočnom Sarajevu i Istočnom Novom Sarajevu, zatim Trnovu, Rudom, Srebrenici, Gracku, Trebinju i u Foči.
Najmanje neto plate, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, bile su u Kupresu i u Donjem Žabaru.
Prema podacima koje je objavio Zavod vidljivo je da su najveće plate isplaćivane u opštinama koje imaju rudnike, termo i hidroelektrane, te šume i razna druga prirodna bogatstva koja se eksploatišu u velikim količinama.
Načelnik Ugljevika Vasilije Perić kaže da radnici u ovoj opštini imaju najviše plate u Srpskoj u posljednjih nekoliko godina, te da je i stopa nezaposlenosti znatno niža nego u ostatku entiteta.
– Prepoznatljivi smo po uglju koji se u Ugljeviku kopa već 100 godina i na bazi njega je nastao veliki privredni kapacitet, preduzeće „Rudnik i Termoelektarne Ugljevik“ koje proizvodi od 35 do 40 odsto ukupne potrošnje električne energije u RS – rekao je Perić.
On je naglasio da je lokalna zajednica planskim pristupom razvoja i raznim investicijama doprinijela da Ugljevik postane jedna od najrazvijenijih opština u Srpskoj. On je podsjetio da je Ugljevik za vrijeme bivše Jugoslavije bila jedna od najnerazvijenijih opština tadašnje države.
Iako su Stanari najmlađa opština u Srpskoj, prosječne plate radnika su 1.074, a po zaradi ih prate zaposleni u Gacku koji u prosjeku dobijaju 1.002 marke. S druge strane, mnogo je više opština u kojima radnici imaju plate manje od prosjeka, pa je tako u opštini Kupres prosječno primaju 469 maraka, a u Donjem Žabaru 519 maraka.
Ekonomski analitičar Zoran Pavlović tvrdi da je stanje ekonomije u manjim zajednicama u odnosu na Banjaluku katastrofalno do čega je dovelo gašenje i privatizacija industrijskih kapaciteta po kojima su mnoge manje opštine bile prepoznatljive.
– U malim sredinama praktično nema privrednih aktivnosti zbog čega bi sve opštine koje su ispod republičkog prosjeka po primanju ličnih dohodaka trebalo svrstati u kategoriju nerazvijenih kako bi dobile specijalne pogodnosti za oživljavanje ekonomije – pojašnjava Pavlović i savjetuje da se uspori sa eksploatacijom prirodnih resursa koji nisu obnovljivi.
Opštine sa najvećom prosječnom platom
Ugljevik 1.142
Stanari 1.074
Gacko 1.002
Banjaluka 964
Foča 920
Opštine sa najmanjom prosječnom platom
Kupres 469
Donji Žabar 519
Jezero 563
Kostajnica 578
Krupa na Uni 623
Izvor: Glas Srpske
Mercator u Bosni i Hercegovini prestao je postojati kao nezavisna pravna osoba, odnosno poseban poslovni subjekt i pripojen je Konzumu, izvještava BiznisInfo.ba.
Prema podacima iz sudskog registra, vidi se da je tvrtka Mercator BH Trgovina na veliko i malo “brisana usljed pripajanja”.
Doduše, u ovim dokumentima se ne vidi kome je Mercator pripojen.
No, valja podsjetiti kako se sličan događaj dogodio prije godinu dana u Hrvatskoj, kada je Mercator Hrvatske pripojen tamošnjem Konzumu.
Obje kompanije posluju u okviru Fortenova grupa tako da de facto ovdje nema promjene vlasničke strukture, već je riječ o reorganizaciji. Mercator će nastaviti poslovati kao poseban brend u maloprodaji.
Da bi se ovo moglo dogoditi i u Bosni i Hercegovini, prošle godine je pisao slovenski list Delo.
List je tada naveo da Mercatoru zbog povećanja troškova za energente i plaće prijete i poteškoće s likvidnošću.
Prekid proizvodnje u Arcelor Mittalu u Zenici uticao je na poslovanje željeznica u oba entiteta. Najteža situacija je u Željeznicama RS koja od prevoza rude na relaciji Prijedor – Zenica ostvariuje više od 40 posto vlastitih prihoda.
Vozovi Željeznica RS ne saobraćaju. Teretni vagoni su prazni. Zbog prekida proizvodnje, u Arcelor Mittalu, ovo javno preduzeće ostalo je bez ugovorenog prevoza željezne rude.
– Željeznice RS od prevoza željezne rude za „Arcelor Mittal“ prihoduju 42 posto u zbiru ukupnih prihoda. Situacija trenutno ne izgleda optimistično, ali nije sve ni tako crno. Tražimo adekvatna rješenja i pokušavamo, koliko je u našoj moći, da prevaziđemo probleme koji se otvaraju unutar privrednih kretanja i nadamo se normalizaciji situacije – kažu iz Željeznica RS.
Vagonima je u prvoj polovini 2023. godine prevezeno je više od million tona željezne rude. Tako je ostvaren prihod od 15.600.000 konvertibilnih maraka.
U nešto boljoj poziciji su Željeznice Federacije BiH. Ipak, cijela situacija će se negativno odraziti na poslovanje i ovog preduzeća.
– Željeznice Federacije BiH godišnje imaju 20-25 posto prihoda od Arcelor Mittala. Naravno da ovo ima negativne efekte i prema Željeznicama FBiH, međutim, mi smo osigurali nove prevoze roba prema Srbiji i tako ćemo pokriti gubitke od Arcelor Mitala – kaže Enis Džafić, direktor „Željeznica FBiH“ za BHRT.
Upućen je poziv vlastima da se uključe u rješavanje problema. Kompanija jeste u privatnom vlasništvu, ali ima veliki uticaj na BDP u cijeloj Bosni i Hercegovini.
– Vlada treba da se uključi i da izvrši pritisak na kompaniju Arcelor Mittal i da omogući da nesmetano radi tokom svih 12 mjeseci. Da se izbjegavaju ovi sistemi čekanja i prekidanja proizvodnje – ističe Saša Kukolj, predsjednik Sindikata metalaca i rudara RS.
Neizvjesna je sudbina oko 3.000 radnika Mittala u Zenici i Prijedoru ali i čitavog lanca preduzeća i kompanija u kojima rade hiljade radnika.
– Sad je preko 90 posto radnika poslato kući od 1. decembra. Ostaju samo radnici na obezbjeđenju i drugi potrebni radnici koji moraju raditi da ne bi došlo do nekih većih havarija – navodi Dario Antonić, predsjednik Sindikalne organizacie rudnika Arcelor Mittal Prijedor.
– Ista sudbina u Prijedoru, ista sudbina u Zenici. Neizvjesnost traje. Koliko će trajati vidjećemo. Što se tiče radnika u Arcelor Mittalu u Zenici odlučni su da istraju u svojim zahtjevima – poručuje Rašid Fetić, predsjednik Samostalnog sindikata kompanije Arcelor Mittal Zenica. Podsjetimo da je su radnici u Zenici paralelno s obustavom proizvodnje krenuli u štrajk.
– Mi znamo da jedan radnik u metalskoj industriji na sebe vuče bar još četiri radnika u sekundarnim i tercijarnim djelatnostima. Radi se o 10.000 radnika koji rade u lancu koji se zove Arcelor Mittal i ako to pomnožite sa 3-4 člana porodice i to je 40.000 ljudi – podsjeća Kenan Mujkanović, predsjednik Sindikata metalaca ZDK.
Arcelor Mittal obustavio je proizvodnju 11. novembra zbog, kako je ranije saopšteno, loših uslova na tržištu čelika, izvještava BHRT.
BHRT
PRIVREDA
Prihod trebinjske privrede povećan za 363.000.000 KM, pokrivenost uvoza izvozom na rekordnih 159%
Ukupni prihodi trebinjske privrede u 2022. godini iznosili su 1.600.303.248 KM, dok su u 2021. iznosili 1.236.839.110 KM. To pokazuje da je u prošloj godino došlo do povećanja prihoda za 29 odsto u odnosu na 2021. godinu.
Povećali su se i rashodi i to na 1.537.393.294 KM, dok su u 2021. godini iznosili 1.121.364.580 KM.
Ukupna dobit trebinjske privrede (346 poslovnih subjekta i 97 preduzetnika koji vode dvojno knjigovodstvo) iznosi 73.631.458 KM.
Četiri glavne oblasti privređivanja – električna energija, prerađivačka industrija, trgovina i građevinarstvo – obezbjeđuju 94 odsto ukupnog prihoda poslovnih subjekata i učestvuju sa 70 odsto u ukupnom broju zaposlenih lica.
Prema podacima Spoljnotrgovinske komore BiH i Područne privredne komore Trebinje, obim spoljnotrgovinske razmjene grada Trebinja u 2022. godini iznosio je 488 miliona KM od čega je izvoz iznosio 300 miliona KM, a uvoz 189 miliona KM.
U odnosu na 2021. godinu ostvaren je izvoz veći za 95 odsto, dok je uvoz veći za 89 odsto.
Stopa pokrivenost uvoza izvozom na nivou grada Trebinja za 2022. godinu iznosi 159 odsto.
Najznačajniji proizvodi koji se izvoze sa područja grada Trebinja su električna energija, konditorski proizvodi i alati za mašinsku industriju.
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, prosječna mjesečna neto plata (nakon oporezivanja) po radniku u 2022. godini na području grada iznosila je 1.081 KM.
Prema podacima Poreske uprave Republike Srpske, na području Trebinja na kraju 2022. godine bilo je zaposleno 8.764 radnika. Prema podacima Zavoda za zapošljavanje Republike Srpske, Biro Trebinje na evidenciji nezaposlenih u Trebinju 31.12.2022. godine se nalazilo 2.053 lica.
Ekonomski stručnjaci ulaganjima: Koje su najisplativije investicije u 2024.
Air Montenegro otkazuje Banja Luku i Sarajevo
Hoće li Mostar dobiti letove za Beograd prvi put nakon 1991.
-
TELEKOMUNIKACIJE2 meseca prijeNovi pad dionica Mtela, vrijednost kompanije dugo nije bila niža
-
TURIZAM1 godina prijeViše od 800.000 noćenja u Srpskoj za prvih devet mjeseci
-
PRIVREDA11 meseci prijeSve je više solarnih naponskih elektrana u BiH – investitori se snalaze
-
BIZNIS3 meseca prijeĐorđe Đoković širi biznis u Srpskoj
-
FINANSIJE1 mesec prijeEPBiH prijeti finansijski kolaps – Uprava otvoreno o zatečenom stanju i nagomilanim problemima
-
BIZNIS7 meseci prijeRodoljub Drašković odustaje od investicija u Trebinju
-
TEHNOLOGIJA1 godina prijeZaboravili ste lozinku svog Android telefona? Evo rješenja
-
PRIVREDA12 meseci prijeSajić: Investitor iz Njemačke pokreće proizvodnju u Novoj Topoli