Međunarodni konzorcijum istraživačkih novinara (ICIJ) objavio je ogromnu bazu dokumenata sa informacijama o oko 214.000 pravnih i fizičkih lica. Oni su osnovali of-šor firme uz pomoć advokatske kancelarije „Mosak Fonseka“ iz Paname, najčešće, ali ne isključivo, da bi izbjegli plaćanje poreza u svojim državama. ICIJ upozorava da osnivanje of-šor kompanija može biti potpuno legalno i legitimno, ali da svaki slučaj treba posebno istražiti.
– Pratimo razvoj situacije u vezi sa slučajem „Panama papiri“. Za sada ne možemo davati dodatne komentare – rekli su u Tužilaštvu BiH.
Iz BiH su u dokumentima pomenuti direktor sarajevske farmaceutske kompanije „Bosnalijek“ Nedim Uzunović, bivši ambasador BiH u Kini Amel Kovačević, profesor privatnog univerziteta „Burh“ u Sarajevu Edin Smajić i bivši fudbaler iz BiH koji je igrao u Njemačkoj Edin Zeković. Sa osnivanjem of-šor kompanija u poreskim rajevima, prema ovim dokumentima, iz BiH je povezan i Kinez Meng Siaoming, koji je adresu prebivališta prijavio u ulici Muhameda Hadžijahića 3 u Sarajevu. On je osnovao firmu „Vorld mineral (Asia) grup“ na Djevičanskim ostrvima. Egipćanin Musa Mostafa Mohamed, sa adresom u ulici Huremuša 1 u Sarajevu, povezan je sa osnivanjem firme „Afrikan hemikals internešnel“ takođe na Djevičanskim ostrvima.
U Poreskoj upravi Srbije kazali su „Glasu Srpske“ da su pokrenute sveobuhvatne provjere.
– Proveravamo i pratimo sve navode u vezi sa Srbijom koji su izneseni u aferi „Panama papiri“. U saradnji sa drugim državnim organima došli smo do konkretnih saznanja na osnovu kojih će, verovatno, biti pokrenuta istraga. Ima biznismena povezanih sa osobama i firmama iz BiH. Podaci i informacije koje smo dobili od stranih službi pomogli su nam da utvrdimo u kojim slučajevima je reč o nezakonitom poslovima – kažu u Poreskoj upravi Srbije.
Ministarstvo finansija Hrvatske saopštilo je da provjerava informacije objavljene u „Panama papirima“.
– Za sada je riječ o prikupljanju i analizi podataka koji imaju tajni karakter. Vlada Hrvatske uspostaviće registar stvarnih vlasnika s ciljem borbe protiv poreskih utaja, prevara, pranja novca i finansiranja terorizma. To je jedna od mjera – istakli su u Ministarstvu finansija Hrvatske.
U bazi dokumenata koju je objavio ICIJ nalaze se 34 osobe iz Srbije koje su osnivale of-šor kompanije, a među njima su i neki od najpoznatijih srpskih biznismena. U dokumentima su navedena i imena 32 osobe iz Hrvatske.
Advokatska kancelarija „Mosak Fonseka“ otvarala je za 1.000 dolara fiktivne firme za svoje klijente, postavljala fiktivnu upravu i tako skrivala prave vlasnike kompanija. Dokumenti pokazuju povezanost sadašnjih i bivših svjetskih čelnika, biznismena, sportista i drugih javnih ličnosti sa sumnjivim finansijskim transakcijama.
Istraga u kojoj učestvuje ICIJ odnosi se na period od gotovo 40 godina – od 1977. do decembra 2015. godine. Pokazala je da su neke kompanije registrovane u poreskim rajevima korišćene za pranje novca, trgovinu oružjem i drogom, finansiranje terorizma i utaju poreza.
Izvor: Glas Srpske
